Bruksizm

Bruksizm definiowany jest na wiele sposobów:

1. zjawisko polegające na niezamierzonej, ciągłej lub rytmicznej aktywności motorycznej mięśni żucia;
2. niezamierzone, nieświadome skurcze mięśni żucia, odbiegające od czynności fizjologicznej;
3. dzienna i nocna aktywność parafunkcjonalna zębów, na którą składają się zgrzytanie, tarcie, stukanie oraz zaciskanie;

Z punktu widzenia stomatolożki najbardziej przemawia do mnie ostatnia z wymienionych defnicji, gdyż zawiera w sobie ważne objawy bruksizmu.

Rodzaje bruksizmu

Wyróżniamy bruksizm dzienny i nocny. Bruksizm nocny występuje podczas snu, a pacjent zazwyczaj nie wie, że cierpi na tę dolegliwość. Bruksizm dzienny to zaburzenie, które objawia się w ciągu naszego dnia, najczęściej podczas stresujących sytuacji.

Etiologia

Przyczyny bruksizmu, czyli jego etiologia, nie są jednoznacznie wyjaśnione. Obecnie uznaje się, że zaburzenie to ma podłoże psychosomatyczne. Oznacza to, iż dolegliwości cielesne (somatyczne), mają podłoże w psychice. Czasami, bruksizm nazywany jest również „wentylem stresu”.

Skutki bruksizmu

Nieleczony bruksizm może doprowadzić do widocznych na zdjęciu ubytków znajdujących się przy dziąsłach, czyli abfrakcji, oraz do „uciekania” dziąseł czyli ich recesji. Poza tym może powodować:

• starcie zębów – atrycja
• pęknięcia zębów
• pęknięcia szkliwa
• przerost mięśni żwaczy – „kwadratowa” twarz
• ból stawów skroniowo–żuchwowych i/lub głowy po przebudzeniu się

Jak radzić sobie z bruksizmem?

Leczenie bruksizmu jest skomplikowane ze względu na trudną do ustalenia przyczynę. W pierwszej kolejności zaleca się wyeliminowanie stresogennych czynników, co przy dzisiejszym trybie życia jest prawie niemożliwe.  Warto również ograniczyć spożywanie środków pobudzających takich jak kawa, tytoń czy alkohol. Jeśli to nie przynosi efektów należy udać się do lekarza, który przepisze leki lub zastosuje terapię powodującą rozluźnienie mięśni. W leczeniu stosuje się także szyny okluzyjne, okluzyjne szyny odciążające lub płytki relaksacyjne. Szyny służą głównie do ochrony zębów i uzupełnień protetycznych przed destrukcyjnymi skutkami zgrzytania i zaciskania, zwłaszcza podczas snu. Płytki relaksacyjne jak sama nazwa wskazuje sprzyjają relaksacji mięśni. Istnieją również aplikacje (np. ”BruxApp”), które pomagają zdiagnozować, kontrolować i walczyć z bruksizmem. Nie można zastąpić nimi wizyty u lekarza, jednak warto ściągnąć je, gdy podejrzewamy u siebie bruksizm.

Podsumowanie

Na bruksizm cierpi coraz więcej pacjentów. Leczenie ich jest trudne, zwłaszcza w zaawansowanych stadiach tego zaburzenia. Jeśli zauważyłeś u siebie lub u bliskiej osoby objawy bruksizmu zgłoś się do lekarza dentysty celem diagnostyki. Pamiętaj, że zawsze lepiej i łatwiej jest zapobiegać niż leczyć.

Bibliografia:

D.Brocard i wsp.; Bruksizm,2013; Wydawnictwo Kwintesencja